(hyperplasia vaginae)

Jest to nabyte, hormono-zależne zaburzenie występujące u suk, charakteryzujące się przerostem błony śluzowej pochwy.

Przyczyny:

• Estrogeny - fizjologicznie powodują w czasie cieczki obrzęk sromu i pochwy. W przypadku przerostu pochwy dochodzi do nadmiernej reakcji na działanie tych hormonów.
• Najczęściej do przerostu pochwy dochodzi u młodych suk dużych ras w czasie cieczki. Możliwe jest również wystąpienie zaburzenia w okresie okołoporodowym. 

Objawy:

Pierwszym niepokojącym dla właściciela objawem jest widoczny wystający z dróg rodnych guzo-podobny, różowy twór. Inne możliwe objawy to m. in. problemy z oddawaniem moczu, wylizywanie przez sukę okolic sromu, bolesność przy próbach krycia, czy wybrzuszenie okolicy krocza. W ciężkich przypadkach może dojść do wypadnięcia pochwy.

Jeżeli do przerostu pochwy dochodzi w czasie cieczki, to obserwuje się stopniowe powiększanie tworu w czasie proestrus, maksymalną wielkość osiąga w oestrus, a następnie stopniowo zanika.

UWAGA! Choroba ma tendencje do nawrotów w każdej cieczce!

Rozpoznanie:

W pierwszej kolejności należy zróżnicować przerost pochwy z guzami nowotworowymi. 

• wywiad - wiek, rasa psa, faza cyklu płciowego
• badanie kliniczne - oglądanie i omacywanie zmiany
• badanie cytologiczne wymazu z pochwy - w celu ustalenia fazy cieczki
• biopsja - jest wskazana, gdy lekarz ma wątpliwości, czy widoczny twór jest pochodzenia hormonalnego, czy nowotworowego

Postępowanie:

STERYLIZACJA - jest najskuteczniejszą metodą leczenia i profilaktyki przerostu pochwy u suk!

Samowyleczenie - jest możliwe, jeżeli u suki zakończy się faza oestrus. Ale często nawroty występują w każdej następnej cieczce.

Leczenie zachowawcze:

Można podjąć próbę leczenia zachowawczego u suk hodowlanych. U pozostałych, ze względu na nawroty, mija się to z celem. Należy również pamiętać, że u suk z przerostem pochwy należy stosować sztuczną inseminację (krycie naturalne jest przeciwwskazane).

1. Zabezpieczenie wystających z dróg rodnych fragmentów błony śluzowej pochwy przed wtórnymi infekcjami, wysuszeniem oraz urazami. Stosuje się maści antybiotykowe, preparaty nawilżające, a w przypadku znacznego przerostu należy odprowadzić nawilżone tkanki do środka i założyć szwy zwężające szparę sromową.
2. Leczenie hormonalne - ma na celu skrócenie fazy oestrus przez indukcję owulacji. Można rozważyć zastosowanie preparatów gestagenowych w celu zahamowania owulacji, jednak w "zablokowanej" cieczce suka nie będzie nadawała się do krycia.

Leczenie chirurgiczne:

Usunięcie nadmiaru tkanki. Jest konieczne u suk hodowlanych oraz w przypadku uszkodzenia i/lub martwicy widocznej błony śluzowej. Jednak sam zabieg (bez sterylizacji) nie zapobiega nawrotom!!!


Autor: lek. wet. Maja Ingarden (2005-04-02)